Το κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό «Science» ανακοίνωσε το σπουδαιότερο επιστημονικό επίτευγμα για το 2021 και -αντίθετα σε όλες τις προβλέψεις- δεν έχει καμία σχέση με τον κορονοϊό.
Τα τελευταία 50 χρόνια οι επιστήμονες προσπαθούσαν να λύσουν ένα από τα πιο δύσκολα προβλήματα στη φύση – να προβλέψουν το πολύπλοκο τρισδιάστατο σχήμα στο οποίο θα διπλώσουν τα αμινοξέα, όταν σχηματίζουν μια λειτουργική πρωτεΐνη.
- Για πρώτη φορά φέτος οι επιστήμονες έδειξαν ότι ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να πετύχει αυτόν τον στόχο και να προβλέψει τις ακριβείς δομές των πρωτεϊνών και μάλιστα να το κάνει μαζικά για χιλιάδες πρωτεΐνες. Έτσι, το «Science» το ανέδειξε ως το σημαντικότερο επιστημονικό επίτευγμα για φέτος.
Σύμφωνα με το περιοδικό, πρόκειται για ένα κατόρθωμα σε δύο μέτωπα αφού από τη μία επιλύθηκε ένα επιστημονικό πρόβλημα που παρέμενε άλυτο επί πέντε δεκαετίες και, από την άλλη, οι επιστήμονες έχουν πια στα χέρια τους «μια καινοτόμα τεχνική, που, όπως η CRISPR και η cryo-EM, θα επιταχύνει σε μεγάλο βαθμό τις επιστημονικές ανακαλύψεις».
AI algorithms can now churn out predictions for the 3D shapes of proteins with a precision matching that of painstaking laboratory techniques. The programs, and the blizzard of protein structures they have revealed, are Science’s 2021 #BOTY. https://t.co/zBZlWr0fis pic.twitter.com/snrEsDbTH0
— Science Magazine (@ScienceMagazine) December 16, 2021
Aν και εδώ και δεκαετίες είχαν γίνει πολλές προσπάθειες να αναπτυχθούν υπολογιστικά μοντέλα για την επίλυση του προβλήματος της αναδίπλωσης των πρωτεϊνών, οι ερευνητές δεν είχαν βρει την ακριβή πρόβλεψη της δομής τους, μέχρι που το 2021 εμφανίστηκαν δύο σημαντικές μελέτες ταυτόχρονα στο «Nature» και στο «Science», όπου παρουσιάστηκαν αντίστοιχα δύο διαφορετικά «έξυπνα» συστήματα, τα AlphaFold και RoseTTA-fold.
Οι άλλες επιστημονικές εξελίξεις που ξεχώρισαν το 2021 και αναφέρονται από το «Science» ήταν η ανάπτυξη αντιιικών χαπιών κατά της Covid-19, οι νέες μετρήσεις του υποατομικού σωματιδίου μιονίου, οι παρατηρήσεις σεισμών στον Άρη από το ρόβερ InSight της NASA, η ανάκτηση αρχαίου ανθρώπινου DNA από το έδαφος, η εφαρμογή της γενετικής τεχνικής CRISPR σε ζώντες οργανισμούς, η χρήση ψυχεδελικών ναρκωτικών για τη θεραπεία του μετατραυματικού συνδρόμου, η ανάπτυξη μονοκλωνικών αντισωμάτων για τη θεραπεία λοιμωδών νόσων, οι νέες παλαιοντολογικές ανακαλύψεις για το μακρινό παρελθόν του ανθρώπου και οι πρόοδοι στην παραγωγή ενέργειας από σύντηξη.
