Ο Homo sapiens εμφανίστηκε στην Αφρική πριν από περισσότερα από 300.000 χρόνια, αργότερα έκανε πεζοπορία σε όλο τον κόσμο και συναντούσε άλλους ανθρώπινους πληθυσμούς, συμπεριλαμβανομένων των Νεάντερταλ οι οποίοι ζούσαν στη συντριπτική τους πλειοψηφία στην ευρωπαϊκή ήπειρο για εκατοντάδες χιλιάδες έτη.
Ο μοντέρνος άνθρωπος (homo sapiens sapiens) το υποείδος δηλαδή του homo sapiens στο οποίο ανήκουμε εμείς με βάση τα υπάρχοντα αρχαιολογικά ευρήματα υπολογίζεται ότι έφτασε την Ευρώπη πριν από περίπου 56 χιλιάδες έτη. Οι Νέαντερταλ εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς πριν από περίπου τριάντα χιλιάδες έτη με κάποιες μελέτες κάνουν λόγο για ύπαρξη Νεάντερταλ στη νότιο Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα στην ιβηρική χερσόνησο πριν από περίπου 24 χιλιάδες έτη. Η εξαφάνιση τους αρχικά πιστώθηκε στον μοντέρνο άνθρωπο και την αδυναμία των Νεάντερταλ να τον ανταγωνιστούν σε διάφορα επίπεδα αλλά πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν μια περίοδο κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη στην οποία δεν μπόρεσαν οι Νεάντερταλ να προσαρμοστούν ως εξίσου σημαντική αν όχι τον βασική αιτία της εξαφάνισης τους.
Τα μέχρι τώρα ανθρωπολογικά ευρήματα είχαν υποδείξει ότι ο μοντέρνος άνθρωπος χρειάστηκε περίπου 15 χιλιάδες έτη για να εγκαταλείψει τις νοτιότερες περιοχές της ευρωπαϊκής ηπείρου και να κατευθυνθεί στις περιοχές της βόρειας κεντρικής και βορειοδυτικής της Ευρώπης. Τα αρχαιότερα ευρήματα ανθρώπων σε αυτές τις περιοχές ήταν ηλικίας περίπου 40 χιλιάδες ετών.
Όμως η μελέτη ανθρώπινων οστών που εντοπίστηκαν στο σπήλαιο Ilsenhöhle το οποίο βρίσκεται κάτω από ένα μεσαιωνικό κάστρο στην κορυφή του λόφου στη γερμανική πόλη Ranis έδειξε ότι στην περιοχή ζούσαν άνθρωποι πριν από περίπου 45 ως 47 χιλιάδες έτη. Αν η χρονολόγηση αυτή επιβεβαιωθεί αλλάζει σημαντικά την ιστορία του ανθρώπου στην Ευρώπη και μπορεί να προσφέρει επίσης νέα δεδομένα όχι μόνο για την παρουσία των προγόνων μας αυτόνομα στην ήπειρο μας αλλά και την αλληλεπίδραση τους με τον Νεάντερταλ ρίχνοντας φως στο μυστήριο της εξαφάνιση τους.
«Αυτά τα θραύσματα χρονολογούνται απευθείας από ραδιοάνθρακα και απέδωσαν καλά διατηρημένο DNA του Homo sapiens», δήλωσε ο παλαιοανθρωπολόγος και εκ των επικεφαλής της έρευνας Ζαν Ζακ Χαμπλέ του Collège de France στο Παρίσι.
Η έρευνα, που παρουσιάστηκε σε τρεις ξεχωριστές μελέτες έδειξε ότι η περιοχή που βρέθηκαν τα απολιθώματα ήταν πιο κρύα τότε από τώρα ήταν μια ψυχρή στέπα-τούνδρα που μοιάζει με τη σημερινή Σιβηρία ή τη Σκανδιναβία κάτι που δείχνει πώς ο μοντέρνος άνθρωπος παρά τις ρίζες του στην θερμότερη Αφρική προσαρμόστηκε σχετικά γρήγορα στις ψυχρές συνθήκες.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μικρές, κινητές ομάδες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών χρησιμοποιούσαν το σπήλαιο σποραδικά καθώς περιπλανιόταν σε ένα τοπίο γεμάτο θηλαστικά της Εποχής των Παγετώνων και ότι άλλες φορές καταλαμβανόταν από ύαινες και αρκούδες. Οστά και τεχνουργήματα από πέτρα από το σπήλαιο έδειξαν ότι αυτοί οι άνθρωποι κυνηγούσαν μεγάλα θηλαστικά όπως τάρανδους, άλογα, βίσονες και μάλλινους ρινόκερους.
«Είναι ενδιαφέρον ότι η διατροφή τόσο αυτών των πρώιμων Homo sapiens όσο και των όψιμων Νεάντερταλ φαίνεται να επικεντρώνεται σε μεγάλα χερσαία θηράματα, τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περιοχές ανταγωνισμού. Ωστόσο, χρειαζόμαστε ακόμη πρόσθετα σημεία δεδομένων για να κατανοήσουμε πληρέστερα τον ρόλο και τον αντίκτυπο του κλίματος και των εισερχόμενων ομάδων μοντέρνων ανθρώπων στην τελική εξαφάνιση των Νεάντερταλ στην Ευρώπη» δήλωσε ο ζωοαρχαιολόγος Τζέοφ Σμιθ του Πανεπιστημίου του Κεντ εκ των επικεφαλής ερευνητών.
